We use cookies and similar techniques so we can help you better and in a more personal way. With cookies, we and third parties track your internet behavior on our website. This way, we'll show you advertisements based on your interests, and you'll be able to share information via social media. If you continue using our website, we'll assume you're OK with that. Want to know more? View our cookie page

Alles over plantenziekten en plagen

 

Wat zijn plantenziekten en plagen?

Ziektes, schimmels en plagen zijn veel voorkomende problemen bij planten. Wanneer je plantje niet de juiste verzorging krijgt, is je groene vriend gevoeliger voor ziekte en ongedierte. Het ligt er ook aan op welke plek de plant staat. Is het een donkere, koude of vochtige plek? Dan is het de ideale locatie voor ongedierte! Daarbij zijn het niet alleen kamerplanten die te maken krijgen met ziekten, schimmels of plagen. Tuinplanten hebben hier zelfs vaker last van omdat dit soort ongewenste gasten buiten vaker voorkomen.

Een plantenziekte en een plaag zijn niet hetzelfde. Plagen zijn meestal lastige diertjes die planten opeten of op een andere manier overlast veroorzaken aan de plant. Een plantenziekten is een aantasting door schimmels, virussen en bacteriën. De ziekte is een soort reactie van de plant op een ziekteverwekker. Dat maakt de aanpak van een plaag of plantenziekte grotendeels vergelijkbaar. Door het voorkomen of weghalen van de veroorzaker. Let wel op dat er veel verschillende soorten plantenziekten en plagen zijn. Sommigen worden op een geheel eigen manier voorkomen of aangepakt en dus helpen we je daar graag een handje bij.

Denk je dat je plant ziek is? Of vermoed je een plaag? Om dit zo snel mogelijk op te lossen moet je snel handelen. Staat de plant bij andere planten? Verpot deze in een aparte pot of zet de plant ver weg van andere planten. Dit voorkomt dat andere planten ook ziek worden of last krijgen van een plaag. De aller belangrijkste tip is dus: controleer je planten regelmatig! En voorkom dat er een of meerdere ziek worden. Bekijk hiervoor de bladeren en check of er beestje op zitten, controleer de potgrond en de bladeren op schimmels. Ondanks alle goede voorzorgen toch last van een schimmel of een plaag? Probeer het dan altijd eerst op een natuurlijke wijze op te lossen. Spoel de bladeren van je kamerplant of tuinplanten schoon met water, doe dit met een tuinslang of douchekop. Herhaal dit indien nodig een paar keer. Gaan niet alle schimmels en beestje op deze manier weg? Dan heeft de ziekte of plaag die jouw plant getroffen heeft wat extra aandacht nodig. Wij van All4Plants helpen je graag verder bij het ziekte en schimmelvrij houden van je planten. Het liefst door te voorkomen, maar als dat echt niet gaat door te bestrijden.

Het voorkomen van plantenziekten en plagen

Net zoals je ervoor kunt zorgen dat je zelf niet ziek wordt, kun je er ook voor zorgen dat je planten gezond blijven. Te beginnen met de voedingsbodem: Een gezonde bodem is de basis voor de groei en het leven van een plant. Een gezonde bodem heeft een juiste pH-waarde, een juiste waterhuishouding, en voldoende voedingstoffen. Daarnaast is de plaats waar de plant staat erg belangrijk. Elke plant is anders, de een heeft veel zonlicht nodig en de ander houdt meer van schaduw. Dit draagt allemaal bij aan de gezondheid van de plant. Op deze manier krijgt de plant een goede weerstand en voorkom je ziekten en plagen.

Lees ook: Alles over de bodem.

Meeldauw op een druivenblad.

Veel voorkomende plantenziekten en plagen

Ondanks je goede zorgen komen er nu eenmaal altijd plantenziekten en plagen voor. Overigens valt daarover te debatteren: een groep beestjes, een virus of een schimmel is natuurlijk pas een plaag of ziekte zodra er overlast veroorzaakt wordt. Het bestrijden kan namelijk ook leiden tot nieuwe problemen. Dit zijn de meest voorkomende plantenziekten en plagen en we hebben nog extra tips om ermee te leren leven of ze te verhelpen.

Meest voorkomende ziekten op een rijtje

  • Roest is een vorm van een schimmel. Deze schimmel haalt voedingsstoffen uit de bladeren en stengels van planten. Roest duikt vooral op in de zomer. Dit komt merendeels door het vochtige weer.
  • Schurft is een schimmelziekte die voorkomt bij veel verschillende plantensoorten. Vroegtijdige bladval en vruchtverruwing is een symptoom van schurft bij bijvoorbeeld de appel.
  • Verwelkingsziekte is een ziekte die via de wortels naar binnentreed. Deze schimmel nestelt zich in de vaatbundels van de plant. Het gevolg hiervan is dat de plant geen water meer opneemt.
  • Meeldauw is een parasiterende schimmelziekte die je herkent aan de witgrijze stippen op de bladeren van de plant.
  • Roetdauw is een zwarte schimmel. De schimmel komt terug op de bladeren, takken en vruchten van de planten.
  • Sterroetdauw herken je aan bruinzwarte, stervormige vlekken op bladeren van planten. Deze schimmel zorgt voor het vroegtijdig afvallen van bladeren.
  • Bacterievuur wordt veroorzaakt door de bacterie genaamd Erwinia Amylovora. Bacterievuur ook wel bekend als perenvuur ontstaat enkel op zogenaamde waardplanten.
  • Virusziekten zijn hele kleine ziekteverwekkers bij planten. Ook al zijn de virusziekten bijna niet zichtbaar ze kunnen een enorme impact hebben op een plant.
  • Plantenparasitaire nematoden (oftewel plantparasitaire aaltjes) zijn hele kleine wormachtige beestjes die van nature in de bodem zitten. De plant wordt door de aaltjes als voedselbron en broedkamer gebruikt.

Meest voorkomende plagen op een rijtje

Een plant kan niet alleen last hebben van ziekten maar insecten kunnen ook een grote plaag zijn voor je planten. Je kunt zelf controleren of je plant last heeft van beestjes. Ben je er op tijd bij, volg dan de eerder genoemde tips (of onderstaand stappenplan) en werk extra hard aan een goede weerstand van je planten. Ben je aan de late kant? Dan is het misschien nodig om extra middelen in te schakelen. Let bij het gebruik van deze producten wel altijd op dat zodra je één insect bestreden hebt, de ander er mogelijk voor in de plaats komt. De natuur zoekt tenslotte altijd naar evenwicht.

We hebben de meest voorkomende beestjes bij planten voor je op een rijtje gezet:

  • Luizen oftewel bladluizen kunnen virussen veroorzaken en trekken verschillende schimmels aan. Er zijn veel verschillende soorten bladluizen maar ze hebben allemaal het zelfde doel: voeding uit het blad zuigen.
  • Spint zijn minuscule mijten. De mijten spinnen hele fijne draden en zuigen sap uit planten. Nadat mijten je planten te pakken hebben gehad komen er gele en bruine vlekjes op de bladeren van de plant.
  • Bladrollers zijn een groep die tot de motten behoren. De bladrollers komen in grote aantallen voor en zorgen ervoor dat de groei van de plant wordt belemmerd.
  • Schuimcicade tref je vooral in het voorjaar of in het begin van de zomer aan op kruidachtige planten. Ze worden ook wel schuimbeestjes of spuugbeestje genoemd. Je herkent ze aan het schuim en de bubbeltjes op de plant.
  • Larven zijn erg schadelijk voor zaailingen, stekken en jonge planten. De larven komen uit de eitjes van bijvoorbeeld rouwvliegen.
  • Rupsen kunnen in een hele korte tijd heel veel voedsel tot zich nemen. Hierdoor groeien ze dus ook heel snel. Dit zorgt ervoor dat je een rupsenplaag heel snel en gemakkelijk herkent.
  • Slakken eten graag de bladeren van mooie bladplanten. Ze eten gaten in de bladeren en brengen op deze manier veel schade aan de plant. Is het vochtig en warm weer? Dan is de kans heel groot dat je tuin last krijgt van een slakkenplaag.
  • Kevers zijn er in verschillende soorten en maten. Elk kever richt dus ook een andere schade aan bij planten, de ene kever vreet gaten in planten terwijl de ander het gemunt heeft op de bloemen.
  • Emelten en engerlingen een emelt is de larve van een langpootmug en engerlingen zijn larven van kevers. Deze beestjes hebben het vooral gemunt op gras.
  • Mieren, wie kent ze niet. Je kunt mieren verdrijven maar soms is de plaag zo erg dat je ze moet bestrijden. Mieren hebben een hekel aan sommige kruiden en planten, heel handig om ze op deze natuurlijke manier te bestrijden.
  • Mollen kunnen grote schade aanrichten in een tuin. Zo kunnen ze het gazon vernielen of planten los wroeten waardoor ze doodgaan.
  • Processierups is een blad vretende rups die zich nestelt in en nabij eikenbomen. De brandharen van de processierups zijn niet alleen gevaarlijk voor bomen maar ook voor de gezondheid van mensen en dieren.
  • Buxusmot een veelvoorkomend probleem bij een buxus. De buxusmot is te herkennen aan de witte kleur en bruine rand. De larven van de buxusmot zijn de echte boosdoeners.
  • Mineervliegen veroorzaken gangen in bladeren van groenten- en sierteelt. De meest voorkomende mineervliegen zijn de tomaten-, florida- en de nerf mineervlieg.
  • Wespen, de schrik van veel mensen. Al hoewel mensen ze erg irritant en soms eng vinden zijn ze voor planten en bloemen erg efficiënt.
  • Muggen behoren tot de vliegende insecten en kunnen behoorlijk veel last veroorzaken. Er zijn verschillende planten die effectief werken tegen muggen.
  • Spinselmot is een veelvoorkomende plaag bij bijvoorbeeld appelbomen. De rupsen vreten het bladmoes op waardoor alleen nog het skelet van de bladeren overblijft.
  • Woelratten en woelmuizen zijn knaagdieren waar tuiniers veel last van kunnen hebben. Ze zijn vooral ’s nachts actief en graven snel verschillende gangen in de tuin.
  • Katten, voor sommige zulke lieve beestjes en voor andere is het een vijandelijk dier. Waarom? Omdat een kat veel schade kan aanrichten bij je planten, bloemen, bomen en groenten.
 

“Voorkomen is beter dan genezen. Gezonde planten met een goede weerstand zijn het beste middel tegen plagen en ziekten.”

 

Stappenplan: hoe kom ik van die vervelende plagen en ziekten af?

Natuurlijk wil je het liefste van ongedierte en andere beestjes af. Maar dit gaat niet altijd zoals je wilt dat het gaat. Het is alles behalve makkelijk. Zie daarom onderstaande algemene richtlijnen om beestjes en schimmels te bestrijden.

  1. Controleer de plant. Controleer de bladeren op schimmels, vlekken of andere beestjes.
  2. Verplaats je plant. Zet de plant weg van planten die last hebben van beestjes of schimmels. Zo voorkom je dat andere planten ze overnemen.
  3. Spoel de plant af met water. Het handigste is wanneer je de plant onder de douche zet, maar je kunt natuurlijk ook buiten de tuinslang hiervoor gebruiken.
  4. Zijn er na de spoelbeurt nog steeds beestjes of schimmels te vinden op het blad? Verwijder deze met een wattenstaafje of doekje.
  5. Aangetaste stukken bladeren kun je het beste wegknippen met een snoeischaar. Zorg hierbij er wel voor dat de snoeischaar van te voren schoon is en maak deze na het knippen goed schoon zodat je geen andere plantjes besmet.
  6. Krioelen de beestjes in de potgrond? Vervang de potgrond!
  7. De plant is nu schimmel en beestjes vrij. Controleer de andere planten die in de buurt staan ook op schimmels en beestjes voordat de plaag zich weer overdraagt. En let voor meer zekerheid de komende twee weken op of je de weerstand van je planten kan verhogen.
  8. Mochten de beestjes of schimmels terugkomen of helemaal niet weg zijn gegaan, ga dan aan de slag met een bestrijdingsmiddel. Ben hier wel voorzichtig mee: sommige producten kunnen schadelijk zijn voor het bodemleven en moeten met de nodige voorzichtigheid gebruikt worden.

Herhaling is het allerbelangrijkste. Controleer je planten dus regelmatig om problemen te voorkomen!